| More

translator

Част от доказателствата за съществуването на българската нация в Македония:

НAJ-СТРАШНОТО ЗА НАШИОТ НАРОД се разцепувањата, кои ги ослабуваат силите и помагаат на непријателите. Еве што пишува за обидите за разцепување Апостолот на Македонија Гоце Делчев на 5 јануари1899 година во писмо до Никола Малешевски: „...Отцепувањата и разцепувањата никако да не те плашат. Дејтвително жално е, но што да правиме, кога сме си Бугари и сите страдаме од една општа болест! Ако таа болест не соштествуваше во нашите прадедовци, од кои е наследена и во нас, немаше да паднеме под грознииот скиптер на турските султани..."

Мнение на Иванъ Михайловъ: "Македония безъ българи, огинъ да я изгори".

"Ние сме българи и всякога работимъ и ще работимъ за обединението на българкия народъ. Мислихме да създадемъ организация по образеца на революционната организация въ България преди освобождението, да действаме по примера на Ботевъ, Левски, Бенковкси и др." Дамянъ Груевъ, 1905 година.

"Азъ съмъ оръдие само на идеята за освобождението на Македония и обединението на българския народъ. Това съмъ го доказълъ съ целия си животъ, като съмъ пожертвалъ за тази идея всичко освенъ живота ми, който слъчайно е оцелялъ". Тодоръ Александровъ, 3 априлъ 1917 година.

Македонија, чудна страна, нема да бидит гр'чка она! Шума и гора, и планина, самиј камен на таја страна, птица и риба во Вардар река, живо и м'ртво на свои крака ке станат и ке дадат ответ на цела Европа, на цел свет: Ја Б'лгарка сум, Б'лгарин сум ја, Б'лгари живејат во таја страна! Рајко Жинзифов, "Гуслјар во собор", 1862

ОД ДУКЉАНСКИОТ ЛЕТОПИС /XII век/ Потоа време во Бугарското племе се издигнал некој си Самуил, кој се провозгласил за цар. Тој водел долги војни со Грците и ги изгонил од цела Бугарија, така дека при негово време Грците не смееле да се приближат таму... „И така после смртта на Бугарскиот цар Владислав император Василиј, како собрал голема војска и множество кораби, започнал да ја завојува земјата и ја завладеал цела Бугарија, Рашка и Босна цела Далмација и сите крајбрежни области чак до пределите на Долна Далмација...

НАДПИС ВРЗ ПЛОЧАТА НА ЦАР ИВАН ВЛАДИСЛАВ „Во 6523 година од сотворението на светот се обнови таа крепост sидана и правена од Јоан самодржец Болгарски и со помошта и со молитвите на пресветата владичица наша Богородица и застопувањето на врховните апостоли таа крепост беше направена за убежиште и за спасување и за животот на Болгарите. Започната беше крепостта Битола во месец октомври во 20 ден, а се заврши во месец ... во крај. Тој самодржец беше Болгарин по род внука на Никола и Рипсимија благоверните, син на Арон, кој е брат на Самуил цар самодржавен и кој двајцата ја разбија во Штипон грчката војска на Цар Василиј каде беше земено злато ... а този в ... цар бидува разбиен од Цар Василиј во /6522 година од сотворението на светот во Клуч и почина во крај на летото."

ДЕМОНСТРИРААТ СВОЕТО БОЛГАРСКО САМОСОЗНАНИЕ Паисиј ја нарекува својата историја - "Историја Славјаноболгарска". Во неа тој јасно и определено ги сврзува појмите род-народ-татковина-учење-обичај со јазик, како составува цела национална програма. Кон тоа Рајко Жинзифов покасно ги додава верата и народноста. Во книжевниците од Македонија се создава традиција за етничко именување на јазикот, на кој тие пишуваат. Јоаким Крчовски издава „Повест ради страшнаго и втораго пришествие Христова, собрана од различних светих писаниња и преведена на простејши јазик Болгарски!" (во Будин град, 1814) и „Чудеса пресветија Богородици, преведени од книга „Амортолон Сотириа на болгарски јазик" (во Будин град, 1817). Тетовскиот (од с. Теарце) монах Кирил Пејчиновиќ го нарекува трудот си „Книга сија зовомија Огледало, описана ради потреби и ползованија препростеjшим и некнижним јазиком Болгарским Долнаја Миссии" (во Будин град, 1816). Тука треба да се однесат уште книгите ..граматистот од Банско - Неофит Рилски „Болгарска граматика" (Крагуевац, 1835), ..Новы завет, новопреведенны; от славенскаго на Болгарской Азыкъ"; на солунчанецот Павел Божигробски „Евангелие (типосано на Богарскої език со гръцки букви)", (Солун, 1852); на свештеникот[size=24] од Скопско Натанаил Зографски „Буквар славеноболгарски" [/size](Букурешт, 1865 г.). Охриѓанецот К. Шапкарев го напишува „Български буквар..."(1868 г.), „Голема Българска читанка" (1868 г.), „Сборник от Български народни умотворения" (1891 -1894 г.).

ПАЙСИИ ХИЛЕНДАРСКИ КОН ОНИЕ КОИ ИМААТ ЖЕЛБА ДА ГО ПРОЧИТАТ И ЧУJAT НАПИШАНОТО ВО ТАА ИCTOPИJA (Од „Историја Славјаноболгарска") „Ја напишав за вас, кои сакате Болгарскиот род и Болгарската татковина и сакате да знаете за својот род и јазик. Препишувате ja историица и платете нека ви ја препишаат кои умеет да пишуваат и пазете ja да не иэчеэне. Но некои не го сакаат својот Болгарски род, а се обраштает кон туѓа култура и туѓ јазик и не се грижат за својот Болгарски јазик, но се учаат да читат и говорат по грчки и се срамат да се нарекат Болгари ... Од целиот славјански род најславни биле Болгарите, прво тие си се нарекло Царови, прво тие си имале Патриарх, прво тие си се крстеле, најмногу земја тие завладеале. Така од целиот славјански род биле најсилии и напочитувани и првите славјански светци, просиале од Болгарскиот род и jaзик, како и за тоа поред ja напишав таа исторја ". Отец Паисиј посочува, дека Бугарите треба да здобијат cвoja самостојна црква; да се учат на роден јазик и да ja возстановат својата велика држава. Познавал лукавостта на Срби и Грци тој предупредува: „Ти Болгарино не се мами, знај свojoт род и се учи на својот јазик!"

Во 1792 година тој издава во Виена свој „Буквар", каде одбележува: „Г. МАРКА ТЕОДОРОВИЧА Булгара родомъ изъ Разлога"

МИСЛУВАЊЕТО НА КОНСТАНТИН МИЛАДИНОВ ЗА ТОА КАКО ДА СЕ НАРЕКУВА МАКЕДОНЕЦА Тоа го објаснува уште во средината на минатиот век Константин Миладинов во свое писмо до патриархот на Бугарското национално ослободително движење Георги Раковски. Ете што пише К. Миладинов: ,,...Во мојот оглас Македонија ја нареков Западна Болгарија /како треба да се вика/ зошто во Беч Грците се разпоредуваат со нас како со овци. Тие сакаат Македонија да биде грчка земја... А тамошните повеќе од два милиона Болгари што ќе правиме со нив?..." Во „Цариградски вестник" Димитар Миладинов ja изтакнува опасносттa од гркоманството и посочува: ...Скоро шест осмини од Македонија населени од еднојазични Болгари се учат на елинско писмо и од Елините се нарекуваат Елини..." Во 1861 година двамата браќа Миладиновци издават зборник ,,Български народни песни". Во поканата за собирање на предплата Константин Миладинов пишува: „...Песните зафативме да ги собираме од секакви страни на Западна Болгарјиа, т.е. од Македонија например од Охрид. Струга, Прилеп, Велес, Костур, Кукуш, Струмица и други места уште и од источна Болгарија"...

ОД „АВТОБИОГРОФИЈАТА" НА ГРИГОР ПРЛИЧЕВ" 1885 Г. „После отидов кај Рангвис и му зајавив, дека jac сум сочинителот на „О Арматолос". Тој ме прими многу ласкаво и со весел глас ја повика госпоѓата и ме препорача. - Од каква сте народност? - Болгарин. - Не е можно Болгарин да има црни коси и црни очи. На тоа не одговорив..." „Во мај 1868г., ако добро помнам ги поканив првенците во мојот дом. - Сакате ли да воведеме Болгарски јазик во цркви и училишта? - Сакаме." „...Во почетокот на ноември 1868 се вратив од Цариград и незабавено воведов болгарски јазик во цркви и училишта. Тоа не му се допаѓаше никако на Милетиј. Какви тој интриги скова против мене, ќе покажат фактовете... „Не скоро се приготвивме и се обгрнавме со сите затвореници... - Јавно е дека вие сакате да затриете совршено две цели фамилии поради мојата ми вина, дека сум вовел во Охрид Бугарски јазик, кога сам Султанот ми дозволи да предавам. - Гробно молчање... - Остави Бугарскиот јазик, кажа кајмакаминот, и сега те ослободувам. - Подобро смрт

ОСНОВАЧИТЕ НА ВМРО Дамјан Груев, Антон Димитров, Христо Батанџиев, Христо Татарчев, Петар Попарсов, Иван Хаџиниколов Во 1893 година во град Солун шестима мажи основуваат ВМРО. Нејзините први идеолози беа Дамјан /Даме/ Груев и д-р Христо Татарчев. Првото име на Oрганизацијата беше „Бугарски Македоно-Одрински Револуционерни Комитети" /БМОРК/. Уставот на БМОРК е создаден од Георги/Гоце/ Делчев од Кукуш и Ѓорче Петров од Прилеп. Според Чл. 2 Организацијата ќе работи за ...будење сознанието за самозаштита во Бугарското население и подготовување и подигање на сеопшто востание". Според Чл. 3 член на БМОРК може да биде секој Бугарин без разлика на полот, кој не е компромитиран со ништо нечесно и бескарактерно пред општеството и кој ветува да биде со нешто полезен на револуционерното ослободително дело..." Сето тоа покажува, дека Внатрешната револуционерна организација се создава единствено за самозаштита на Бугарското население, а не за да се бори за некаква си измислена од болни мозоци македонска нација. Ете како ја објаснува целта на борбата Гоце Делчев во 1901 година: "...Треба да се бориме за автономноста на Македанија и Одринско, за да ги зачуваме во нивната целост, како еден етап за идното им присоединување кон општата Болгарска Татковина

Jaне Сандански својот идеал за слободна Македонија во интервју со представител на италианскиот вестник „Секуло" во Тирана, по повод окупацијата во 1912 год. на Вардарска и Егејска Македонија од Србија и Грција. Македонските револуционери, кои после долга и жестока борба со турските тирани доживеја да ja видат својата мечта - извојувале и слобода на Татковината, не можат да допуштат таа одново да попадне под српско и грчко владеење: Нема да се сопрат и пред најстрашните терористички средства, за да ја реализират сакровената си мечта - слободна Бугарска Македонија".

КАКОВ БЕШЕ ПЕРЕ ТОШЕВ Роден во 1865 година во град Прилеп. Учесник во Српско-Бугарската војна. Во 1892-1893 година е учител заедно со Даме Груев. Заточен во Мала Азија во 1901. Водач на чета во Илинденското востание во Мариовско. Убиен во 1912 година од душмански куршум. Ваше Блаженство, Подпишаниот, по род Бугарин од гpад Прилеп, бивш долгогодишен учител и инспектор во Македонија, во Прилеп. Скопје, Битола и Солун разделен од оваа должност преди неколку години поради oапсањето ми ... и т. н. Ваше духовно чедо: Петар Тошев"

ЦИТАТИ ОД СТАТИИ НА КРСТЕ МИСИРКОВ Крсте Мисирков е роден во 1874 година во с. Постол, Ениџевардарско. Завршува образование како српски степендиант во Белград при професор Стојан Новаковиќ. Добро познато е дека Мисирков е првиот кој ги излага идеите на Новаковиќ „за култивирање на македонизам" кај Бугарите во Македонија во својата книшка „За Македонцките работи". Но што криjат за Мисирков нашите историчари: 1. Мисирков jaвно се откажува од пишувањата во својата книшка објаснувајќи, дека „истапил како импровизиран политичар по македонското прашање". 2. До крајот на својот живот Мисирков напишува множество научни трудови, каде го брани бескомпромисно Бугарскиот карактер на словенското население во Македонија. 3. Секој кој е прочитал „За Македонцките работи" знае, дека и во неа Мисирков пишува, дека целото словенско население на Македонија, само се нарекува и се чуствува, како дел од Бугарската нација. Есенцијата на идеите на Мисирков до кpaj на животот му е собрана во една негова статија во вестник „20 Јули" издаван од Илинденската организација во Софија: „Се нарекуваме ли ние Болгари или Македонци, ние секогаш се сознаваме како оделна, единна, совршенно одлична од Србите и со Бугарско национално сознание народност." „Читателите на таа статија ќе бидат вероватно изненадени од грамадното противоречие, кое ќе сретнат во неа за разлика со оноа, кое го читале или можат да прочита во мојата брошура „За македонцките работи". За одгатнување на противоречието доста е да се припомни, дека , таму истапив, како импровизиран политичар по македонското прашање... Сета содржина на 6poшурата стоеше толку далеку од безпристрастната наука..." и т. н." Списание "Българска сбирка" 1910-1911г. "...Идејата за оделен македонски народ е една итро скроена лага, за да имаат србите право барем на дел од Македонија". "...Србиија ги владее земјата и телата на Македонците; душите им пак са во Бугарија и на Бугарија, за да бидеме добри словени треба да бидеме добри Бугари..." "Koј е против Велика Бугарија тој е npoтив словенството..." 3 јануари. 1915 год. "..Зошто Србите ја сакаат Македонија? Што српско има во таа чисто бугарска страна, која остава таква од 6-ти век и до денешен ден, покрај превратностите на историјската судба" Весник „Мир" од 8 март 1919 год.

НАЈМНОГУБРОЈНАТА НАРОДНОСТ ВО МАКЕДОНИЈА СПОРЕД ДИМО ХАЏИДИМОВ "НАЗАД КОН ABTOHOMИJATA", 1919 год., стр. 26. „Oваа идеја се пак си остана само идеја Бугарска, додека нajпосле исчезна и како бугарска. Ниту Грците, ниту Турците, ниту друга некоја националност во Македонија го прифатија тој лозунг. Нешто повеќе се објавија против него, против автономната идеја. Зошто автономната идеја кај Бугарите доби поширок полет напредно со создавањето на Внатрешната македонска револуционерна органиэација, која беше бугарска по состав, се пројави како организација доволно решителна и со силна боева моќ и сила на спротивоставување. Водството на македонските Грци не можеше да се нареди под знамето на една таква организација, која во никој случај не би станала орудие на елинизмот како национален идеал... Во лицето на Бугарија Грчкото кралство и неговите агенти во Македонија гледаа еден фактор посилен и со поголем воен престиж, а тоа наложуваше едно негативно однесување кон внатрешното бугарско движење... Без сомнение, штом македонските Грци како најмногубројата после Бугарите националност, земаа таков став спрема автономната идеја, таа последната не можеше да смета на успев..." „...Србите макар и подпомагани од чети на Внатрешната револуционерна организација, не можеа да не забележаат, дека населението чак до западните граници, како Бугарско, ги очекувало Бугарските ослободителни војки."

ГОЦЕ ДЕЛЧЕВ ЗА СЕМЕЈСТВОТО НА ТОДОР АЛЕКСАНДРОВ КОСТА ЦИПУШЕВ, "СПОМЕНИ", 1942 год., стр. 25. „Во тоа време (1902) неочекувано во Софија стаса мојата љубена Екатерина, сестрата на Тодор, која до тогаш беше учителка во Скопје. Гоце Делчев пред мене се научил за нејзиного доаѓање и почна да ме закачува ... Кога таа дојде, Гоце ме погледна длабоко во очите и ме праша дали не сакам да започнам поспокоен семеен живот, се разбира без да се отуѓувам од делото? Јас му одговорив дека "ждрепката е фрлена" ... Потоа тој се обрати кон Катерина и ја праша, дали е подготвена да го следи тешкиот пат на револуционерот, на што таа тврдо одговори: "Јас сум Бугарка од Македонија и треба да го дадам својот прилог за ослободителното дело". Гоце се разбранува многу, скокна на нозе и ни рече: "Од сега натаму Вие сте свршеници".

ИСТОРИЯ НА ТЕКСТА Д-р НИКОЛАЙ ЙОРДАНОВ представя: Случаят Войдан Чернодрински – “Македонска кървава сватба” и историите на тяхната “История” Интересът към една позабравена за българската и преувеличена за македонската театрална история авторова фигура е породен от желанието да видя как се произвежда митът “да бъдеш Автор”, как после този мит бива идеологизиран, национализиран, историзиран, архивиран и т.н. Но преди всичко – кой е Войдан Чернодрински? “Черно-дрински” е псевдоним – истинското му име е Войдан Попгеоргиев Кузманов. Роден е през 1875 г. в Дебарско, днес в Р. Македония; умира през 1951 г. в София. Автор е на драми (“Македонска кървава сватба”, 1900 г; “Робът и агата”, 1901 г.; “Зло за зло”, 1904 г.; “Цар Пир”, 1921 г.; “Бурите край Вардар”,1925 г. и други, между които множество едноактни пиеси и сценки), ръководител на пътуващата трупа “Скръб и утеха” (основана през 1901 г., преименувана през 1902 на “Столичен македонски театър”), актьор (освен в ръководените от него театрални формации, играе за кратко време в трупите на театър “Сълза и смях” и Народния театър). Представянето му за българските читатели е необходимо, тъй като той е бил в по-голяма или по-малка степен премълчаван от българското театрознание – отчасти поради двусмислените отношения с Р.Македония през последните 50 години, отчасти поради неговото подценяване като драматург. Тъкмо обратното – театралната историография на Р.Македония определя Чернодрински като “темелен камък”1 за македонската драма. Съществуват поне три истории около този случай, които трябва да бъдат представени в резюме – историята на живота на автора, историята на най-значимия за автора текст и историята на интерпретацията на този текст. В. Чернодрински идва в София през 1890 г. Играе в любителски представления, пише сценки – в тези първи театрални опити, които неизменно са свързани с живота на македонската емиграция в София, Войдан Кузманов още се възприема много повече като активист на македонската емиграция, отколкото като автор на драми. И за практическите нужди на тези любителски представления от пиеси “на македонски говор, от македонския живот”2 той написва “Македонска кървава сватба”. Премиерата на пиесата се състои през ноември 1900 г. в салона на “Славянска беседа”. От спомените на Чернодрински ясно се вижда възрожденският ентусиазъм, с който се отнасят както участниците, така и зрителите на това представление – можем да открием нещо твърде сходно в припознаването на Историята като Театър, ако сравним тези спомени и например описанието на представлението “Изгубена Станка” в “Немили-недраги” на Ив. Вазов. Успехът на спектакъла сред македонската емиграция е огромен, но очевидно той е допадал и на широката публика, която продължава да живее с възрожденските нагласи – следват турнета в Пловдив, Враца, Лом, Видин, Русе, Тутракан, Силистра, Балчик, Варна, Разград, Шумен, Плевен, Бургас, Хасково, Харманли, Пазарджик, Кюстендил, Дупница, Горна Джумая… - в почти всички по-големи градове на България. През 1903 г. трупата на Чернодрински осъществява турне в Сърбия – Белград, Крагуевац, Пожаревац, Враня, Лесковац, Пирот и др. Планира се дори пътуване на спектакъла заедно с Кръстю Сарафов и Сава Огнянов3 до Съединените щати през няколко европейски страни, което остава неосъществено. През 1909 и 1910 г., поощрен от П. Яворов (тогава представител на ВМОРО) и подпомогнат с костюми от Народния театър, Чернодрински заминава за Солун, Битоля, Скопие и Кукуш да организира любителски представления – отново “Македонска кървава сватба” най-вече вдъхновява местните учители и ученици, които участват в тези представления. Всъщност това във върховния творчески момент в живота на Чернодрински - “Македонска кървава сватба” и нейната сценична постановка, го легитимират като Автор; до края на своя живот той експлоатира този шумен успех около своята пиеса. След това организира и други трупи, пише още пиеси, но те не оставят следа нито в историята на българския театър, нито в историята на българската драма. Чернодрински сякаш живее и умира като автор на “Македонска кървава сватба”. До края на своя живот той постоянно се връща към нея – през 20-те и 30-те години продължава да я представя като спектакъл в София и страната; преработва текста в либрето и по него през 1924 г. излиза премиерата на операта “Цвета” на Маестро Г. Атанасов. В началото на 40-те поставя пиесата с любителски трупи в Прилеп и Битоля. Интересно е, че тогавашните български театри в Скопие и Битоля не включват пиесата в своя репертоар, вероятно отнасяйки се снизходително към нейните художествени качества. Впрочем Чернодрински не се радва на особена литературна популярност – инцидентно е забелязван от театралната историография (най-вече като ръководител на трупата “Скръб и утеха”4); енциклопедичните и справочни издания пропускат да го посочат като писател. Единственото изследване, което отделя значително място за него приживе, принадлежи на Стефан Каракостов – “Миналото на театъра в Македония”, публикувано в списваното от М. Арнаудов и Г. Крънзов списание “Българска мисъл”5 през 1942 г. Всъщност изследването остава единствено в българското театрознание и след смъртта на автора. Днес, освен “Македонска кървава сватба”, пиесите му не фигурират в каталозите на Народната библиотека; липсват каквито и да е било други изследвания върху неговото творчество. Така историята на неговия живот, който протича с романтичния привкус на Автора-борец за свобода постепенно в българското културно пространство се редуцира до създаването на един-единствен текст, при това останал в периферията на историческото внимание. ".....Кърста: Не, ние бугарки сме се родили, мори сестро. Петкана: (нажалена) Бугарки, бугарки, бевме, мори сестро. (явление 5, действие III) Кърста: Не, ние рисjанки сме се родили, мори сестро. Петкана: (нажалено) Рисjанки бевме, мори сестро. (поjва 5, деjствие III) Баба Кузманица: Ами кой им дал пари, море старо? Дядо Кузман: Зер не знайш? Консулата сърбски, за да кажувает, оту са Сърби, а не Булгари. (явление 4, действие II) Баба Кузманица: Ами коj им дал пари, море старо? Дядо Кузман: Зар не знайш? Консулата србски, за да кажуваат, оту са Срби. (поjва 4, деjствие II)" Могат да бъдат приведени много други примери, но едва ли е необходимо. В македонското издание от 1992 г. “Воjдан Чернодрински. Одбрани дела.”7 са посочени причините за тези промени и те се основават на някакъв екземпляр, който Чернодрински бил дал на жена си Мария, та в този именно екземпляр авторът собственоръчно бил внесъл измененията в текста. Факсимиле от него не е публикувано, но е изказана хипотеза, че в средата на 30-те Чернодрински е преработил текста под влияние на “сугестиите на ‘Македонскиот литературен кружок’, коj се формира околу весниците на А. Динев”8. Всичко това обаче са хипотези – няма сигурни доказателства за собственоръчно внесени промени в текста. Ако това е направено около 1936 г., както твърдят македонските редактори, защо авторът не ги е публикувал никъде 15 години, до неговата смърт? Нещо повече, тъкмо около 1936 г. излиза в Съединените щати изданието на Шуменов, което е предназначено за емиграцията в Америка – защо Чернодрински не е реагирал публично, че тази редакция на пиесата му вече не е актуална? Но независимо от отговора дали тези поправки са направени от автора или от някой друг, съществува едно друго обстоятелство, което очевидно е пропуснато от редакторите на вариантите след авторовата смърт – това са различните езикови принципи, върху които са изградени репликите на персонажите и авторовите указания. Докато ремарките и изобщо всички други мини-текстове, съпровождащи пиесата – предговори, упътвания, наставления към актьорите и др. са написани според литературната българска езикова норма, то единствено репликите на персонажите, т.е. думите, които трябва да симулират “говор”, са изградени на македонски диалект. Това различие е очевидно в трите български редакции и американското издание........"

Димитър Гюзелов и книгата му "Жертвите на Скопския студентски процес" (Скопйе, 1942) "Дойде величественият ден, когато младото българско поколение в Македония даде своята свещена дан пред олтара на отечеството със скъпите жертви на свидни синове, паднали от вражеска сръбска ръка в дните на мрачното сръбско робство като носители на освободителното знаме в редовете на Младежката организация (ММТРО). Тя е най-голямата политическа проява на българските интелигенти и младежи в Македония през непосилиото сръбско робство... Младежката организация събра цвета и елита на Македония под робство, възпита ги в един строг български национализъм... и се прояви в своя апогей през Скопския студентски процес. В това единствено по рода си съзаклятие тържествуваше българският дух. Жизнената сила на българския народ показа... своето могъщество тогава, когато в някои среди беше разяждан здравият дух на българина от различни видове пораженства... Основната нишка на нашата агитация сред народа беше: запазване на българизма като най-мощен гранитен зид против домогванията на асимилаторската политика на Белград. Защото да се наречеш българин – това беше най-преследваната революционна проява... В историческото съкровище на българския борчески гений лежат нашите скъпи другари като пламенни жреци на идеята за свободата на Македония и обединението на целокупния български народ."

Роза Койзеклиева от Щип, Учителка по История в Скопска гимназия по Време на 2 Световна война.. НЕЧОВЕШКИ УБИТА от ИЗВЕРГИТЕ С ЧОВЕШКИ ЛИЦА---МАКЕДОНСКИТЕ ПРЕДАЙНИЦИ!!!!!!!! "...Тъкмо затова новите поробители на българщината в Македония още и първите дни на заграбването на властта я арестуват и я подлагат на жестоки изтезания. Роза се държи мъжки, защитава се невъзмутима срещу съчинените обвинения, брани българската кауза, възразява и бива бита по устата, за да млъкне. С подути кървави устни, цялата в синини по лицето, пребита от удари по цялото тяло, унижавана, тя също бива държана права цели денонощия. При това още в началото й дават солена храна, но я лишават от вода и и оставят да се мъчи от жажда права, без сън. През това време недалеч от нея мъчителите й се черпят с боза, възклицават от доволството при пиенето и се наслаждават на мъките й като префинени садисти. Когато пада примряла, те я оставят да се съвземе и отново я водят на разпит, но тя не е в състояние да говори поради надебелелия й от жажда език. Най-после е изведена пред съда в Скопйе. За голямо удивление на съдиите, тя се държи юнашки: отхвърля обвинителния акт на прокурора като лишен от каквото и да е правно основание, тъй като дейността й като родолюбива българка не може да се счита като престъпление..... "

РЕЧТА НА ВОЙВОДАТА ПАНЧЕ МИХАЙЛОВ В КЮСТЕНДИЛ З А Щ О Д О Й Д О Х М Е ? (София, 1924. Печатница “Св. Климент”; II-ро издание 1999 г., гр. София) Уважаеми сънародници! Драги кюстендилски граждани! Ние идем от страната на вечните сълзи - Македония - Балканската Голгота - от бреговете на синия Охрид, от кулите на легендарния Крали Марко, от сънливите води на р. Черна, от мътния, кървав, исторически Вардар, от височините, где сянката на дивния Самуил витае, за да докажем за лишен път, че не се гаси туй що не гасне, не умира това, що носи в себе си елементите на безсмъртието и че има една страна, ей там зад снежния Руен, която се влачи веригите на черно робство. Ние идем, за да докаже, че няма власт, сила и закони над тия глави, които за свободата на своя роден край с готови да се откъснат от раменете, върху които се крепят, че възвишената гордост на македонеца не може никой да пречупи въпреки терора и суетните очаквания на неговите врагове. Защото не за приказка македонецът е положил кръв, кости и мъки. Всичко това той не би могъл да понесе, ако не носи в себе си неукротимата любов към своята родина. Кюстендилски граждани, И след толкова кръвопролитни войни Македония остана пак под робство поради политическото късогледство на наши и чужди държавници, но не и по липса на български народен патриотизъм. Защото българската армия достатъчно сложи своя дан. Няма дол, рид, поляна, планини, реки, които да не са опръскани с алената кръв на българина. Реки от кърви потекоха, могили от кости се издигнаха за свободата на Македония. Повече от 200 000 души годни за интензивен продуктивен труд днес почиват из македонските, тракийските и добруджански бранни полета, повече от 100 000 вдовици и толкова сираци и днес още подпрени на къщната врата, с унесен поглед в далечината при заход слънце очакват връщането но своя мил татко, за да се хвърлят на раменете, за да увиснат на врата му, да го целуват и да кажат своето нежно “тате”, когато техния татко на веки е казал “лека нощ”. А колко майки носят черни кърпи? И всичко това, за да се даде волен политически живот на македонския роб.

Д-р Христо Татарчев Македонския въпрос, България, Балканите и Общността на Народите ВМОРО КАТО РЕАЛНА СЪЩНОСТ И ЛЕГЕНДАРНА МОЩ "....Идеята за свободата на Македония се появи у македоно-българския народ по силата на оня неотменим в живота на народите универсален закон за развитие и конкретизация на мисълта и волята като народностно самопознание и историческа реалност. Македоно-българският народ, след като се освободи от духовно-културния гнет, за което той е дал най-светли фигури, като бр[атя] Миладинови, Жинзифов и пр. не можеше да остане вече индеферентен спрямо господствуващите на родната му земя политико-социални условия. Затова идеята за свобода за него бе една насъщна необходимост за проява на неговия дух и воля безпрепятствено в живота. Тая необходимост, именно, го застави да напусне вековната си пасивност и да прибегне до ония методи и действия, които бяха санкционирани от световната история за свобода и от самия живот. Тоя негов блян се обективизира най-сетне в началото на 1893 год. във форма на конспиративна организация - ВМОРО. Солун стана пак не само родно нейно място, а още и център на революционната й дейност....."

Георги Баждаров Мойте спомени, С., 1929г. "......През време на войната участваха в нея около 80 000 македонци-Българи - партизански отряди, македонска дивизия, новобранци пръснати в другите дивизии на българската армия. През войната никой не предявяваше искания за автомомия. Георче Петров, д-р Христо Татарчев - първият като кмет на Битоля и после чиновник в Кичево, вторият лекар в една полска болница на фронта, никой от тях и тези, които бяха впоследствие с тях, като Димо Хаджидимов, Михаил Герджиков, Т. Делииванов и пр. и пр. не дигнаха глас за автономията. Ако бяха убедени в спасителността на това начало, но ги било страх от военeн съд, от уволнение или друго някое наказание, тогаз те са жертвували разбиранията си, бъдещето на народа си заради себе. В такъв случай, що общественици, що за народни водачи са били и ще бъдат, когато поради страха за себе, не отстояват на идеите си. Значи през трите години на войната никой - нито бившите санданисти, които имаха претенцията да бъдат най-чисти автономисти, не издигнаха глас за автономия, а знаеха, че България воюва за присъединение. Как сега, след погрома, веднага, без преход, ще заявим пак всички: не щем присъединение към България, не щем значи тази България, която се зароби през трите години война за Македония. Няма ли да влошим с това положението на България без да подобрим нашето? Няма ли всички чужденци да ни нарекат подлеци? Щом при невъзможност за присъединие, при победена България, викаме за автономия, а при България победителка - за присъединение, кой ще вярва вече на нашите твърдения, та макар и клетвени. Когато един народ загуби много, той още не е загубен. Когато един народ загуби всичко, и честта си - пиши го умрял..."

Кои беа партизаните во Македонија* Никола Петров, Скопје, 1998 "........11 октомври 1941 г. е национален празник на Република Македонија, како «спомен за востанието против Бугарскиот окупатор», а всушност на тој ден во Прилеп беше извршена една терористичка акција – востанието завршува заклучно со исечување на електричниот кабел на улицата и стрелање во патролниот стражар пред седиштето на полицијата. Во неа главен извршител, човекот кој што стрелаше оддалеку во поставениот стражар пред полицискиот участок беше Душко Наумовски. Тој е србин од Крушевац чии што родители по потекло се од Прилеп, но уште по турско време се преселиле во Србија и се посрбиле............Повеќе од четириесет години во Скопје се шпекулира со илјадниците борци против «бугарскиот окупатор». Тие и сега зимат државни пензии. Тие борци се појавија кога бугарските органи, армијата и администрацијата се повлекоа од Вардарска Македонија во текот на првите денови на септември 1944 г. по наредба на комунистичката влада на Бугарија......"

В-к Македония, Ск., 1941г. 1 Бр. Уводна Статия «Бугари! Македонија е слободна! Слободна е Македонија за вечни времиња! Дојде крајот на ропството под кое Македонија се наоѓаше само до пред неколку денови. Вековното македонско ропство – грчко, турско и српско, духовно и политичко, а во XX век економско и социјално, исчезна за секогаж. Еден голем идеал – слободата за која Македонија водеше вековна борба со безпримерен стоицизам и безбројни самопожртвувања е веќе минато....Македонија е сега слободна општобугарска целост» .

Васил Хаджикимов-Секретар на Българските Централни Акционни Комитети в Скопйе! "...Обединувањето – беше објавено и и осуштествено пред дојдат бугарските војски и бугарската државна администрација без да знае тогашната влада во Бугарија, председавана од Филов. Во Скопје каде што беше седиштето на тој централен комитет, како и во другите градови и села каде што имаше организирано негови органоци, германските команди ги правеа сите напори против нивното создавање. Сакаа докази за бугарскиот карактер на местното население, и тоа со изразено мнозинство во однос со другите националности, за да би ги признале. И такви, што се однесува до Вардарскоиот крај, ги добија насекаде со акции : со закачување на Бугарските знамиња по куќите, со протерување на српските службеници од општините и другите државни органи и нивната замена со наши местни Бугари....»"

Александар Бонев Педесет и шест години премолчувањe на вистината МАКЕДОНСКО ДЕЛО 11 ФЕВРУАРИ 2000 "Кирил Прличев, исто како неговиот татко, себе си се смета за Бугарин од Македонија. Целата импозантна дејност на Кирил Прличев е посветена на борбата и слободата на македонските Б'лгари". Токму затоа, како комунистички морално-политички непогоден син на "најистакнатиот македонски преродбенски поет од XIX век", Кирил Прличев во југокомунистичката пропаганда е премолчуван и третиран како непостоечка личност. Во учебникот за втори клас на средните училишта: "Преглед на литературата со примери", издаден во Скопје 1971 година, на страна 370, во врска со националното чувство на "наjистакнатиот македонски преродбенски поет од XIX в., лавроносецот Глигор Прличев ", Блаже Конески пишува: "Со тоа штo, ослободувајќи се од грчкото влијание, ја прегрнал бугарштината - тој не станува ни за малку поодалечен од нас, тој со ништо не ни се противставува, ниту пак одговара тој пред свеста на нашето време, кога е македонската нација веќе оформена, а одговара пред повелбите на својата доба, кога допрва нашето ослободителцо движење се оформуваше и требаше да ги бара своите патишта. Во тоа свое време, при оние услови во кои живееше, пред оние задачи што му се поставуваа - Прличев се покажа достоен народен син". Тука имаме една парадоксална ситуација во комунистичката интерпретација на историските ликови од македонското минато. Пренебрегнувајќи го фактот дека и таткото и синот со еднаков занес ја прегрнуваат бугарштината, таткото Григор Прличев во комунистичката пропаганда е прифатен и славен како македонски "достоен народен син ", а синот Кирил Прличев, во комунистичкото шминкање на вистината недостоен ниту како најобичен син на својот славен татко. Еднаков комуниетички однос имаме и кон двата сина на легендарниот Питу Гули, коишто загинуваат како телохранители на Тодор Александров. Третиот син на крушевскиоу војвода Питу Гули, Стериу Гули, бугарската фашистичка окупација ја доживува како ослободување, станува водач на контрачета и кога влегуваат партизаните во Крушево се самоубива во една кафана, кажувајќи: "зарем пак ќе не гази српската чизма". - "Глас", бр. 7. стр.47) Во погоре спомнатото толкување на Блаже Конески, нема значение самиот чин на прегрнување на бугарштината од страна на Григор Прличев, туку најзначајното е времето во коешто тоа се прави. Таткото Григор Прличев ја прегрнува бугарштината многу време пред да биде усвоено становиштето на Коминтерната дека постои македонска нација, додека синот Кирил Прличев, не само што не се вклучува во југословенското народноослободително движење, туку цврсто ја прегрнува бугарштината и по проѓласувањето на АВНОЈ-ска Југославија. Кирил Прличев умира на 69 годишна возраст, на 9.2.1944 г. во Охрид, шест месеци пред одржувањето на Првото заседание на АСНОМ. Ймајќи ги на ум неговите 36 активни години во ВМРО, Кирил Прличев кон "Решенијата на Второто заседание йа АВНОЈ" најверо јатно би се однесувал слично на поведението на основоположникот и прв претседател на ЦК на ТМОРО, Христо Татарчев, или членот на Главниoт штаб на Илиндейското востание, Атанас Лозанчев. (Првиот претседател на ЦК на ТМОРО, д-р Христо Татарчев умира на 5.1.1952 г. во Рим, никогаш неподржувајќи ја лагата дека: "во Титова Југославија се остварени заветите на Гоце Делчев и Јане Сандански". Членот на Главниот штаб на Илинденското востание, Атанас Лозанчев не ја прифаќа АСНОМ-ска Македонија и со перо пред ме ѓународната пйлитичка јавност се искажува против создавањето на АВНОЈ-ска Југославија. А. Лозанев умира октомври 1944 г. во Софија). Ако Кирил Прличев поживееше во Титова Југославија веројатно би ја имал судбината на братот на претседателот на Крушевската република, Никола Карев, (Горги Карев, осуден на пет години затвор како "соработник на бугарскиот фашистички окупатор ", по издржуванjeто на казнатa, убиен во Титово Идризово) или, пак, судбината на гемиџијата Павел Шатев (умира од глад "во домашен притвор") или, пак, судбината на илинденецот Панко Брашнаров (убиен на Голи Оток, независно од тоа што го отворил Првото заседание на АСНОМ)...."

Димитар Димитров(Бивш Министър на Културата в Р.Македония) РЕПРИНТ: Духот на Илинден "....Величествени книжевни споменици на тоа сенародно посветување/заветување на слободата, оставиле, со својот и со гласот на загинатите, учесниците и сведоци Павел Шатев, ("Во Македонија под ропство"), Петар Манџуков ("Предвесници на бурата"), Христо Татарчев ("ВМОРО како реалност и како митолошка суштина"), Христо Силјанов ("Ослободителните борби во Македонија"). Кон нив треба да се придаде големото книжевно дело на Димитер Талев, исто, народното пеење. Шатев умре во домашен притвор, во НРМ/ФНРЈ; Манџуков - во длабока осаменост, во НР Бугарија; Татарчев - во "доброволен" егзил, во Италија. Овие трагични исходи на преживеаните илинденци, се посредувани со длабоки резови во народното и во територијалното тело, со нови залети на поттиснувачката тенденција, под грчката и под српската окупација на Македонија, исто, под комунистичката власт. Во тие, практично, безнадежни реалнополитички услови, кога идејата на Илинден е инкриминирана, духот на Илинден инспирира движење на отпорот против асимилациите (види: Стојан Христов, "Херои и убијци"), што обликува драматична структура во разни фракции на ВМРО, како и на левото движење, често меѓусебно спротивставени до смрт. Во таа драма на еден народ фрлен во бездната, Илинден жилаво се одржува и пркоси, дава нови борци, принесува нови жртви; се одржува како мера на нашето битие, на нашиот идснтитет. Континуитетот на Илинден го симболизира отворањето на заседанието на АСНОМ од страна на преживеаниот илинденец Панко Брашнаров. Неговиот помлад соборец Методија Андонов - Ченто, првиот претседател на македонската држава, дефинирајќија својата стратешка визија, се служел со метафората "патот на илинденците". При АСНОМ, со Ченто на чело, е опитана синтеза на сите народни делови, во духот на националното помирување. Тогаш Илинден го снаоѓа најтешкиот удар, оној од "своите", од комунистичките колаборационисти на Тито, на чело со Лазар Колишевски. Брашнаров ги остава коските на Голи Оток; Ченто гние во Идризово. Митот на "НОБ и Револуцијата" не остава место за Илинден, или за ВМРО, за која се преземаат стереотипите од српскиот пропаганден арсенал - како за "терористичка", "фашистичка", "врховистичка"/"бугарашка" организација. На последниот болшевички марш на нашата комунистичка елита, во седумдессттите години, на т.н. "пресвртнички" седници на ЦК на СКМ, Киро Глигоров жестоко го критикуваше празнувањето на Илинден, како израз на македонскиот национализам/либерализам! ...."

Младен Србиновски Обеди ништожност "НАШЕ ДЕЛО", Скопје, 1999 ".....Слегувам на автобуската станица во Софија. Настапува лакмус-тестот на делењето на патниците. Едни бараат такси за пазарот Илијанци, други за по определени државни установи. Мојата софиска институција е плоштадот Славејков. Најголемата книжарница под отворено небо на светот, најдобриот барометар на духот на Славејкова Бугарија. До слегувањето од автобус бев обичен патник, но со самата помисла да не одам на пазар, а да одам на "Славејков", станувам "опасен елемент" за македонизмот и македонската власт. До македонското осамостојување, беше забрането сакакво контактирање со Бугарија, но логиката на стомакот во наметнатите економски блокади дозволи контакти само со Илијанска Бугарија. Досега не сум бил на најголемиот балкански пазар Илијанци: мојата Македонија одамна работи по битпазарска логика. Сит сум од македонистичкиот пазар на ветриштата. Македонската власт веќе нема против нејзините граѓани што контактираат со бугарските "илијански" претставници од џепчии и застрахователи.."
.............................................